Onrust

Er is onrust in de gemeenschap, veel onrust. Dit omdat het voornemen is om het bejaardenhuis hier in Farstad te sluiten. Dit komt voor iedereen als donderslag bij heldere hemel. Vorig jaar is er nog veel geld geïnvesteerd in het gebouw om het nog geriefelijker te maken voor de bewoners en nu is het voornemen om alles te sluiten in kader van bezuinigingen. In het bejaardenhuis wonen op dit moment 22 ouderen en staan er circa 23 medewerkers op de loonlijst. De bewoners zijn boos en verdrietig omdat zij hun thuis niet willen verliezen en graag dicht bij hun familie en/of partner willen blijven wonen. Bij de medewerkers is er onrust en onzekerheid; wat gebeurt er straks met hun baan? Bij de rest van de bevolking is er onrust omdat zij bang zijn dat na het bejaardenhuis ook de supermarkt zal verdwijnen en als deze verdwijnt is het dorp minder aantrekkelijk voor nieuwe bewoners, is er dan straks nog wel bestaansrecht voor de school? In plaats van investeringen in vitaliteit van de kleine kernen, lijkt het er nu op dat de gemeente vooral investeert in het centraliseren en uitbouwen van 1 grote plaats namelijk Elnesvågen. Eind november neemt de gemeenteraad een definitief besluit. De onrust in de gemeenschap zal dus nog wel even blijven.

Bij ons in huis is er ook onrust maar dan door het vele geraas van de naaimachine. Ik heb sinds deze week een betaalde hobby, namelijk naaien. Hier in de buurt is iemand met een webwinkel waar ze eigen genaaide spullen verkoopt. Ondertussen heeft ze er ook een tweedehands winkel voor kinderkleding en kinderspeelgoed bij geopend en heeft ze net haar 4e kind gekregen. Begrijpelijk dat ze nu toch in tijdsnood komt om alles geregeld te krijgen. Om deze reden laat ze nu een aantal mensen uit de omgeving producten voor haar naaien. Eén van de mensen ben ik. Het is bedoeld als bijbaantje, maar ik vind het heerlijk om wat om handen te hebben. Op dit moment naai ik hoofdzakelijk mondkapjes. Deze zijn hier in de openbare ruimtes en vervoer aanbevolen, hier in de kleinere dorpen zie je ze nog niet zoveel maar in de steden zie je wel steeds meer mensen met een mondkapje op. Langzaamaan stijgt het aantal Coronabesmettingen hier in Noorwegen. Afgelopen week zijn er ruim 3000 besmettingen geregistreerd en dit is een stijging van 79%. Hierdoor zijn vooral de regels voor binnenkomst vanuit het buitenland aangescherpt. Wanneer je hier naar toe komt voor werk of als vakantieganger uit een rood land (Europa), moet je een kunnen aantonen dat je geen Corona hebt en de test mag niet ouder zijn dan 72 uur. Kom je hier als toerist en heb je geen vaste verblijfplek dan moet je eerst naar een quarantainehotel. Pas als duidelijk is dat je geen Corona hebt, mag je doorreizen. Door deze maatregelen hoopt men dat de Corona zich niet zo gaat ontwikkelen als in Europa, maar wat ze ook vooral hopen is dat ze het op tijd weer in hand hebben voor de kerstdagen. De kerst is hier de tijd van samenzijn en gezelligheid en ze zetten alles op alles om ook dit jaar de kerst in samenzijn en gezelligheid te kunnen vieren.

De Corona heeft veel gevolgen voor het bedrijfsleven, er zijn bedrijven die op de rand van faillissement staan maar er zijn ook bedrijven die er juist profijt van hebben. Een grote meubelproducent in onze provincie heeft ruim 100 mensen aangenomen om alle bestellingen te kunnen leveren. Doordat mensen meer thuis zijn, willen ze hun geld nu graag besteden aan het comfortabel en aangenaam maken van hun huis. Hiervoor schaffen ze nieuwe meubels aan. Ook de zuivelindustrie zie de omzet juist stijgen. Sinds de Corona denken mensen meer na over wat ze eten en drinken en waar het vandaan komt. Hierdoor is de verkoop van melkproducten sterk gestegen. Boeren die nog op een grupstal melken hopen hierdoor op geluk. Al deze bedrijven zouden na 2024 niet meer op de grup mogen melken. Dit is in 2018 opgeschoven naar 2034, veel boeren hopen dat het nu door een veranderende kijk op waar voedsel vandaan moet komen helemaal van tafel gaat en de grupstal gewoon in gebruik mag blijven. De boeren hebben dus nog even de tijd om de keuze te maken: ga ik investeren of stop ik ermee. Er stoppen momenteel, net zoals in Nederland veel boeren, de hele kleine berdrijven zijn niet rendabel meer te maken doordat er ‘binnenkort’ geïnvesteerd moet worden in een andere manier van koeien houden door het komende verbod op de grupstal, de boeren die nog niet willen investeren in een nieuwe stal moeten voor 2024 wel zorgen voor een iets beter dierwelzijn, het wordt verplicht om een afkalfstal te hebben en de dieren moeten buiten het weideseizoen om ook voldoende beweging krijgen, dit betekend dat de dieren ook in de winter enkele uren per dag of per week los moeten kunnen lopen, hetzij binnen of buiten. Waarschijnlijk gaat aan die laatste regel niemand zich houden omdat dat helemaal niet praktisch is maar het is in ieder geval voor sommigen de reden om iets eerder te stoppen dan dat ze van plan waren.
Er komt vanuit de organisaties die de belangen van vooral kleinere boeren behartigen wel steeds meer kritiek op het huidige landbouwbeleid maar of dat zal helpen de trend naar grotere en efficiëntere bedrijven te stoppen is te betwijfelen. De bedrijven zullen hier nooit zo groot worden als in Nederland maar de tijd van 12-13 koetjes is hier waarschijnlijk snel geschiedenis. Voor ons als Nederlanders blijft het af en toe nog wel verbazingwekkend wat sommige boeren doen, afgelopen week is er ergens in Noorwegen een verbouwde grupstal geopend, deze is omgebouwd naar een ligboxenstal met melkrobot en er worden 24 koeien gemolken. Dit kan in Nederland toch echt niet uit!